Hoe is de eerste periode na de brexit verlopen?
Er wordt gemiddeld 50% minder aan goederen vervoerd van Rotterdam naar het Verenigd Koninkrijk, over alle terminals genomen. Dat heeft hoogstwaarschijnlijk te maken met de angst van transporteurs en logistieke bedrijven voor de brexit. Over het algemeen verliep alles soepel, maar er waren ook vrachtautochauffeurs die niet voorbereid waren, die dus niet de vooraanmelding geregeld hadden via Portbase. Die chauffeurs moeten in zo’n geval naar een brexit-noodparkeerplaats worden begeleid. Daar kunnen de douanepapieren dan alsnog op orde worden gebracht. De chauffeur krijgt daar officieel 24 uur de tijd voor, maar in de praktijk blijkt dit tussen de 1,5 en 2 uur te duren, waardoor meestal nog dezelfde ferry gehaald kan worden. De verkeerscirculatie, geregeld door Rijkswaterstaat, is ook volgens plan verlopen. Zo hebben we nergens last gehad van verkeersopstoppingen. De bezettingsgraden van de parkeerplaatsen zaten tussen de 10 en 20% van de capaciteit. Verder gaat het goed met de shortsea, maar ook daar is nog geen sprake van gigantische volumes. Zo nu en dan zijn er problemen met rederijen die niet alles voorbereid hebben, maar het is behapbaar. Wat betreft het exportproces gaat het prima. De grootste problemen komen toch uit het VK.
Hoe verloopt het importproces dan?
Bij de Britten liepen de havens meteen zo vol, dat er vrachtauto’s moesten worden omgeleid. De voorbereiding in het VK is nog matiger dan we al gedacht hadden. Aan onze kant hadden we de meeste parkeerplaatsen op de eerste brexit-datum al gereed, 29 maart 2019. De Britten moesten afgelopen oktober nog het geld loskrijgen om parkeerplaatsen te realiseren. In het VK overheerste de gedachte dat door een deal de normale handel kon doorgaan. Daardoor waren ze minder goed op de formaliteiten voorbereid. Dat is bijvoorbeeld te zien aan de documentatie, maar ook bij het vervoer van levende dieren. Dat is wel een probleem aan het worden. Die trailers kunnen niet de terminal af en nemen veel ruimte in beslag. De planningen in het VK moeten snel vooruitgang boeken om de situatie te verbeteren.
Hoeveel vrachtauto’s worden er weggestuurd naar tijdelijke brexit-noodparkeerplaatsen?
Dertig per dag ongeveer. Op de ferryterminal in Vlaardingen, waar ruimte is vrijgemaakt voor brexit-noodparkeerplaatsen, is een of twee keer extra drukte ontstaan waardoor moest worden uitgeweken naar de B-optie, de tijdelijke parkeerplaats op de Waterleidingstraat in Vlaardingen.
Waren er nog bijzonderheden? Wat viel op?
De transportsector lijkt soms geen zin meer te hebben om lading mee terug te nemen uit het VK. Dat geldt ook voor lege containers, want daarvoor moet je ook aan bepaalde formaliteiten voldoen. Zo kan het gebeuren dat er minder containers terugkomen in Rotterdam. Daarnaast zijn in het VK te weinig douaniers. Net zoals met de parkeerplaatsen het geval is, zijn de Britten met hun voorbereidingen wat betreft douaniers veel later dan wij. Wij begonnen er op 1 februari 2018 mee, het VK pas vorig jaar, terwijl ze ongeveer vijfduizend man extra nodig hebben.
In het begin van het jaar zaten de afvaarten van de veerdiensten verre van vol. Hoe loopt dat nu?
De bezettingsgraad is over het algemeen 50% lager dan voor de brexit. In het weekend is het niet zo druk, maar dinsdag, woensdag en donderdag zijn al drukkere dagen, dan raken ze wat voller. Je ziet wel een stijgende lijn in de ferryhandel en we verwachten dat het de komende weken drukker gaat worden. Dan zien we ook of de voorbereidingen voldoende waren.
In hoeverre werkt de douaneaangifte via Portbase?
Voor het grootste deel loop het goed, maar het gaat zeker niet helemaal vlekkeloos. De meeste problemen zijn details op de douaneaangiften, bijvoorbeeld dat twee letters verkeerd staan. De import van dierlijke goederen verloopt nog moeilijk. Nu wordt geprobeerd of dit verbeterd kan worden door betere informatie-uitwisseling.
Hoe zien de komende maanden eruit?
Dat is moeilijk om te voorspellen. We hangen nu nog niet de vlag uit. Het wordt afwachten of heel dit systeem ook werkt met grotere volumes. De verwachting is dat deze week de volumes verder gaan aantrekken. Ik verwacht wel wat extra drukte op de parkeerplaatsen. Het wordt ook bepalend hoe we het importproces met het VK oplossen. Daarvan verwacht ik niet dat het de komende maanden direct opgelost wordt. Over vier weken stoppen we met de brexit-noodparkeerplaatsen, dus dan moet alles ook nog goed gaan. Eind februari evalueren we wat beter kan.
